вторник, 10 июня 2008 г.

Интернет ва тоҷикон

Ба Интернет ҳама халқҳои ҷаҳон ниёз доранд, аммо эҳтиёҷи тоҷикон бар он бештар аст. Сабаб – қафомонии иқтисодӣ, ва парешон дар кишварҳои гуногун зистани тоҷикон, мардикории онон дар кишварҳои дигар аст.

Сабаби якум иқтисод гуфтем. Ба кишваре, ки бо Интернети тезсуръат пайваст нагардидааст ва дар ҳар гўшааш Интернетро ривоҷ надодааст, сармоядорони хориҷӣ сармоя ворид намуда ба ривоҷи саноату хоҷагии деҳот даст намезананд. Зеро Интернет воситаи асосии алоқа барои бизнесменҳои хориҷӣ аст.

Ҳанўз 8 сол қабл котиби давлатии ИМА Мадлен Олбрайт ҳангоми сафараш ба кишвари Ўзбекистон гуфта буд, ки Интернет барои пешрафти иқтисодии кишварҳои Осиёи Марказӣ ҳамон нақшеро бозиданаш мумкин аст, ки Роҳи бузурги абрешим дошт.

Аммо ба сабабҳои гуногун кишварҳои Осиёи Марказӣ ба мисли кишварҳои Ғарб Интернетро дар марзи худ васеъ ҷорӣ карда натавонистанд ва ин оқибмонии онон ба ривоҷи иқтисодӣ таъсири манфӣ дорад.

Дар ҳар як мактаб кушодани як синфи компютерӣ ҳанўз ҳам барои бисёр мактабҳои тоҷикӣ орзуи дастнорас гардидааст.

Барои мардуми камбизоат дастрасӣ ба Интернет ҳанўз ҳам муаммост. Зеро ба мисли кишварҳои дигар дар Тоҷикистон интернет-қаҳвахона ё интернет-чойхонаҳои маҷҷонӣ барои мардуми камбизоат, донишҷўён, нафақахўрон аз ҷониби давлат таъсис дода нашудааст.

Азбаски Интернет ба пешрафти тамоми соҳаҳои иҷтимоию иқтисодии кишвар лозим аст, барои пешрафту вусъати он пеш аз ҳама давлату сарвари миллатдўст манфиатдор аст.

Манъ кардани Интернет имрўз баробар ба он аст, ки аэропортҳо, роҳои оҳану автомобилро бубанданд. Бе он туризм ва бизнес як қадам ҳам пеш рафта наметавонад.

Интернет имкон медиҳад, ки ҳар як тоҷики аз ватан дур афтода аз фарҳанги тоҷикӣ ҷудо нашавад, забон ва суннатҳои некӣ тоҷикиро фаромўш накунад. Бинобар ин зарур аст, ки ҳар як нашрияи тоҷикӣ дар Интернет сомонаи худро дошта бошад. Китобхонаи миллии Тоҷикистон ҳама китобҳои адибони бузургро дар Интернет ҷой диҳад. Як хонандаи блог аз Олмон мепурсад, ки чӣ тавр бо осори Улуғзода дастрасӣ пайдо кунад.

Ман худ дар Самарқанд наметавонам аз Интернет маҷаллаи «Садои Шарқ» ё ҳафтаномаи «Адабиёт ва санъат»-ро бихонам.

Сабаби асоси ин аст, ки дар Интернет сомонаҳои ин нашрияҳо боз нагардидааст. Эҳтимол мушкилоте доранд, ки бе кўмаки ҳукумат ҳал намегардад.

Интернет имкон медиҳад, ки ҳар як тоҷики бекор барои худ кори муздаш даҳчанд баландтар аз Русия ва Қазоқистонро дар кишварҳои дигари пешрафтаи Ғарб пайдо намояд. Барои ин ў муомила бо компютер ва роҳи истифода аз Интернетро омўхтанаш лозим аст.

Ман ҳар рўз барномаҳои телевизионҳои форсиро тамошо мекунам. Рўзи чоршанбе қариби саоти 16-и Самарқанд ТВ «Tapesh» ва дар ҳамин вақт (+30 дақиқа) ТВ «Ориёно» барномаҳои «Ошноӣ бо компютер» пениҳод мекунанд.

Телевизионҳои Тоҷикистонро лозим аст, ки дар ин соҳа як барнома барои кўдакону ҷавонони навомўз, як барнома барои калонсолони таҷрибаи корӣ бо компютер дошта омода кунанд. Замона чунин талаб дорад! Илми замонавиро танҳо бо воситаи Интернет метавон гирифт. Интернет дарвозаи имкониятҳои бузург аст.

Бе Интернет ба пешрафти фиқрӣ ноил шудан имкон надорад.

Комментариев нет: